Pszczoła miodna
Pszczoła miodna (Apis mellifera L.)
Pszczoły miodne są niewątpliwie najważniejszymi naszymi krajowymi zapylaczami. Szacuje się, że przyczyniają się do zapylania około 70 ? 80% wszystkich roślin owadopylnych. Pszczoła jest jednym z nielicznych gatunków owadów, z których pracy korzysta człowiek od początku swojego istnienia. Powstała nawet cała gałąź wiedzy zwana apiterapia polegająca na wykorzystywaniu miodu, mleczka pszczelego i innych produktów pszczelich w utrzymywaniu zdrowia a nawet w leczeniu człowieka.
Chociaż ludziom pszczoły najbardziej kojarzą się właśnie z miodem to najważniejszą rolę jaką pełnią w przyrodzie to zapylanie.
Pszczoły miodne są owadami społecznymi. Tworzą liczne rodziny, które funkcjonują cały rok. Zimą liczebność rodziny się zmniejsza, ale latem w szczycie rozwoju może osiągnąć nawet 60 tyś robotnic. Tak duża grupa jest jednak doskonale zorganizowana.
Każda pszczoła wie jaką rolę ma do spełnienia i jaką pracę musi wykonać. Porozumiewają się przy pomocy feromonów, dźwięków a nawet przy pomocy ściśle sformalizowanego tańca, który służy do przekazywania informacji o odległości, kierunku i obfitości znalezionego pożytku.
Pszczoły jako jedne z nielicznych owadów potrafią utrzymać stała temperaturę (około 30-34 stopnie C) w gnieździe przez cały rok.
Trzmiele
Trzmiele
Trzmiel to po pszczole miodnej najważniejszy owad zapylający. W Polsce występuję prawie 30 gatunków tych pożytecznych owadów.
Wszystkie gatunki trzmieli występujące w Polsce są owadami społecznymi, tworzą rodziny mające kilkaset lub nawet więcej osobników.
Wielkość trzmielej rodziny uzależniona jest od gatunku, jakości matki, warunków pogody oraz zasobów pokarmowych.
Średnio trzmiele występujące w naszym kraju tworzą w okresie swojego największego rozwoju rodziny liczące 150-300 osobników, choć zdarzają się i takie liczące więcej niż 500 osobników, ale też i takie liczące tylko 40.
Trzmiele budują gniazda w bardzo różnych miejscach, w zależności od gatunku.
Niektóre gniazdują w ziemi np. w opuszczonych norkach mysich, inne na powierzchni w stertach kamieni, gałęzi lub też w dziuplach drzew.
Królowe - samice trzmieli zimują pojedynczo w ziemi, w ściółce lub pod mchem. Bardzo duże znaczenie dla trzmieli mają różnego rodzaju zadrzewienia, nieużytki, sterty kamieni czy gałęzi.
Wczesną wiosną samice na obrzeżach lasów i pól szukają pierwszych kwitnących roślin i miejsc do założenia gniazda.
Najczęściej zakładają gniazda na obrzeżach lasów i zadrzewień śródpolnych, w zakrzaczeniach, pod miedzami i drogami polnymi. Znacznie rzadziej, chociaż też są spotykane na otwartych polach uprawnych.
Murarka ogrodowa
Murarka ogrodowa (Osmia rufa)
Jest to dziko żyjąca pszczoła samotnica. Występuje na terenie całej Polski. Samice mają około 10-12 mm i są większe od samców (8-10 mm) Jeden z najbardziej pospolitych dzikich owadów zapylających. Loty samic trwają od pierwszych ciepłych dni do końca czerwca. Samce co prawda wylatują z gniazd znacznie wcześniej niż samice, ale okres ich aktywności trwa krócej bo tylko 3 tygodnie.
Długość życia samic wynosi zaś 7-8 tygodni. Samice po unasienieniu natychmiast przystępują do budowy gniazda, zbioru nektaru i pyłku oraz oczywiście składnia jaj. Po złożeniu jaj samice giną. Z jaj w gniazdach wylegają się larwy. Odżywiają się zapasem pokarmu przygotowanym dla nich przez samicę. Larwy we wrześniu przepoczwarzają się.
Zimę spędzają już jako dorosłe owady w oprzędach. Wiosną wylatują z gniazd i cały cykl życiowy tego pożytecznego owad ulega powtórzeniu.
Murarka ogorodowa może zbierać pokarm z około 150 gatunków roślin, przyczyniając się tym samym do ich skutecznego zapylania.
Bardzo chętnie odwiedza wszystkie gatunki drzew owocowych, ale także porzeczki, maliny i truskawki. Oprócz tego jeżyny, rzepak, wykę oraz mniszek.