Pszczoła miodna (Apis mellifera) jest gatunkiem należącym do rodzaju: pszczoła (Apis), który jest reprezentowany przez 7 gatunków: miodna, wschodnia, czerwona, olbrzymia, skalista, karłowata i buszu.
Szacuje się, że na Ziemi żyje około 20 tys. gatunków pszczół. Występują one we wszystkich strefach geograficznych, a najwięcej w ciepłych i suchych rejonach strefy umiarkowanej.
Na obszarze Polski stwierdzono dotychczas występowanie około 450 gatunków i podgatunków pszczół. Znajomość tak znacznej liczby gatunków pszczół żyjących w naszym kraju zawdzięczamy mozolnym poszukiwaniom badaczy działających na przestrzeni wielu lat.
Pszczoła miodna intrygowała ludzi już w starożytności:
– najstarsze wiadomości o chowie pszczół pochodzą sprzed 3 tysięcy lat,
– pszczołę ceniono za wyjątkową pracowitość, za dostarczanie miodu i wosku,
– w Egipcie miód uchodził za pokarm ofiarny składany bogom,
– Grecy przyznawali pszczole boskie pochodzenie i wprowadzano ją do mitologii, która stała się kopalnią informacji na ten temat,
– w starożytnym Rzymie miód był produktem luksusowym, spożywały go warstwy najwyższe,
– pszczoła jako symbol wykorzystywana była w naturalnej i boskiej postaci przez poetów i pisarzy w ich utworach.
Pierwsze wzmianki o polskim pszczelarstwie dał podróżnik Ibrahim ihn Jakub w 965 roku, zaś ze źródeł archeologicznych wiadomo, że polskie bartnictwo znane było już 2070 lat temu (Mazak 1975). Ówcześni ludzie szanowali pszczoły, doceniali ich pracowitość i wspaniałą organizację życia społecznego oraz wartość pozyskiwanych produktów. Dzisiaj pszczołę kojarzy się niestety głównie z miodem, a zapomina o nieocenionej roli jaką spełnia w kształtowaniu środowiska naturalnego przede wszystkim poprzez zapylanie roślin.
Ponadto pogarszanie jakości środowiska przyrodniczego oraz trendy rozwojowe naszego rolnictwa, które nastawione jest na wysoką produkcję, mechanizowanie i stosowanie na jeszcze większą skalę środków ochrony roślin stanowi zagrożenie bytu niektórym gatunkom pszczół. Musimy więc podejmować starania by utrzymać dla przyszłości faunę przynajmniej na jej obecnym poziomie. Wydaje się że są przynajmniej dwie takie możliwości: prawidłowa struktura krajobrazu rolniczego i ochrona pszczoły miodnej.